İqlim dəyişikliyinin əlilliyi olan şəxslərə təsirləri:
İqlim dəyişikliyi ətraf mühitlə yanaşı, insanların həyatına da ciddi şəkildə təsir edir. BMT-nin 2030-cu ilə qədər hədəf qoyduğu Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri çərçivəsində iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və insan hüquqlarının qorunması bir-biri ilə sıx əlaqəlidir. İnsan hüquqları qida təhlükəsizliyi, su təchizatı, səhiyyə və yaşayış şəraiti kimi əsas sahələrdə iqlim dəyişikliyinin yaratdığı təsirlərdən ciddi şəkildə pozulur. BMT-nin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə sahəsindəki əsas çərçivə sənədi olan Paris İqlim Sazişi (2015), eyni zamanda, insan hüquqlarının qorunmasını da önə çıxarır. Bununla bağlı olan mövzular, iqlim dəyişikliyi və insan hüquqları arasındakı əlaqələri dərindən anlamaq üçün əhəmiyyətli bir fürsət təqdim edir. İqlim dəyişikliyi, qlobal istiləşmə və ekstremal hava hadisələrinin artması bir çox insan hüquqlarının pozulmasına səbəb olur. Bu təsirlər əsasən ən zəif cəmiyyətlərdə daha böyük fəsadlar yaradır. İqlim dəyişikliyinin təsirləri əlilliyi olan şəxslərə qeyri-münasib şəkildə təsir edir. Əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarını, o cumlədən qida və qidalanma, təhlükəsiz içməli su və kanalizasiya, səhiyyə xidmətləri, dərman vasitələri, təhsil və təlim, adekvat mənzil şəraiti, layiqli işə çıxış hüquqlarını pozur.Layihənin məqsədləri:
COP29 və növbəti iqlim dəyişikliyi ilə bağlı COP tərbirləri çərçivəsində iqlim dəyişikliyinin əlilliyi olan şəxslərin dünya miqyasında artımının sürətləndirilməsinə və əlilliyi olan şəxslərin müstəqil həyat tərzinə mənfi təsiri ilə bağlı gündəliyin təbliği; Əlilliyi olan şəxslərin və onların təşkilatlarının iqlim dəyişikliyi ilə bağlı COP tərbirlərində daha geniş şəkildə iştirak etməsinin və onlar üçün COP tərbirlərində müyəssərliyin təmin edilməsi.
İdeyamız
Layihə iqlim dəyişikliyi ilə baglı COP tədbirlərində əlilliklə baglı problemlərin daxil edilməsi və bu tədbirlərdə əlilliyi olan şəxslərin və onların təşkilatlarının daha geniş şəkildə iştirak etməsinin təşviqi üçün beynəlxalq təşəbbüslərin və əməkdaşlığın genişləndirilməsinə həsr olunub. Bu məqsəd ilə həyata keçirdiyimiz layihənin fəaliyyətləri çərçivəsində Azərbaycan və xarici ölkələrdə əlilliyi olan şəxslərin təşkilatları arasında koalisiyanın yaradılmasi nəzərdə tutulub. Yaradılacaq koalisiyanın isə öz növbəsində əlillik sahəsində fəaliyyət göstərən beynəlxalq təşkilatların qeyd olunan sahə üzrə yaratdığı beynəlxalq əməkdaşlıq platformalarına qoşulmağı planlaşdırılır.
İqlim dəyişikliyinin əlilliyi olan şəxslərə təsirləri:
COP29-da təmsilçiliklə bağlı bizim çağırışlarımız!
COP29-da təmsilçiliklə bağlı bizim çağırışlarımız!
Əlillik sahəsində fəaliyyət göstərən təşkilatların araşdırmaları göstərir ki, iqlim dəyişikliyinin insanlar arasında xəstəliklərin və əlilliklərin yaranmasma təsiri artmaqdadır. Temperaturun yuksəlməsi,
təbiifəlakəthadisələrininartması,günəşdəngələnmaqnitdalğalarının və
şüalanmanın artması və digər anomaliyalar insanların həyatında bu problemləri yaradır.
təbiifəlakəthadisələrininartması,günəşdəngələnmaqnitdalğalarının və
Bunu nəzərə alaraq, COP tədbirlərində bu məsələyə daha çox yer ayrılması və
Təşkil olunan tədbirlərdə əlilliyi olan şəxslərin və əlilliyi olan şəxslərin təşkilatlarının
iştirak etməsinin səviyyəsinin artırılmasına cağırırıq!
Təşkil olunan tədbirlərdə əlilliyi olan şəxslərin və əlilliyi olan şəxslərin təşkilatlarının
iştirak etməsinin səviyyəsinin artırılmasına cağırırıq!
YAŞIL DÜNYA NAMİNƏ İNKLÜZİVLİK
Əlilliyi olan şəxslərin və onların təşkilatlarının iqlim dəyişikliyi ilə bağlı COP tərbirlərində daha geniş şəkildə iştirak etməsinin və onlar üçün COP tərbirlərində müyəssərliyin təmin edilməsi.
İqlim dəyişikliyinin əlilliyi olan şəxslərə təsirləri
Bütün dünyada əlilliyi olan şəxslər təbii fəlakətlərdə əlilliyi olmayan şəxslərə nisbətən dörd dəfə çox ölümlə üzləşirlər. İqlim dəyişikliyi sağlamlıq imkanlarına mənfi təsir göstərən, sağlamlıq xidmətlərinə, qidaya, suya və əlçatan infrastruktura çıxışı azaldan əlilliyi olan şəxslərin yaşadığı marjinallaşmanı gücləndirir.
İqlim dəyişikliyinə hazırlıq.
Dünya əhalisinin 15 %-nin əlilliyi olan şəxslər olmasına baxmayaraq, iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma səyləri onların ehtiyyaclarını lazımi səviyyədə nəzərə almır.
İqlim dəyişikliyinin fəsadları
Daşqınlar, tufanlar, meşə yanğinları kimi iqlimlə bağlı təhlükələr artıq qlobal insan miqrasiya dinamikasının əsas səbəblərindəndir və 2023-cü ildə 26,4 milyon insanın yerdəyişməsində rol oynayıb. (İDMC 2024)Psixososial əlilliyi olan şəxslərin istilik dalğaları zamanı ölmə ehtimalı üç dəfə çoxdur.
Fiziki mühiti konseptual olaraq təbii mühitə və tikilmiş mühitə bölmək olar.
Hər iki amil əlilliyin vəziyyətinə və insanın əlilliklə necə yaşayacağına təsir göstərir.
Əlil Təşkilatları İttifaqı
Təşkilat BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasının (ECOSOC) xüsusi məsləhətçi statusuna malikdir.
Təşkilat 18 oktyabr 2003-cu ildə 8 əlil təşkilatlarının təsisçiliyi ilə yaradılmışdır.
Dövlət qeydiyyatına alınma tarixi 16 aprel 2005-ci il.
Təşkilatın Qəbələ və Qazax rayonlarında resurs mərkəzləri fəaliyyət göstərir. Təşkilatın regionlarda üzv təşkilatların şöbələrinin bazasında nümayəndəlikləri vardir. Üzv təşkilatlardan 5 təşkilat beynəlxalq taşkilatların uzvüdür:
Əlil Qadınlar Cəmiyyəti İctimai Birliyi- BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasının (ECOSOC) xüsusi məsləhətçi statusuna malikdir.
Vətəndaşların Sosial Rifahı Naminə İctimai Birliyi- BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasının(ECOSOC) xüsusi məsləhətçi statusuna malikdir.
Əlillərin Beynəlxalq Əməkdaşlığı Uğrunda İctimai Birliyi- Beynəlxalq Əlillər Birliyinin üzvü
Gözdən Əlillər İctimai Birliyi- Beynəlxalq Gözdən Əlillər Birliyinin üzvü
Hemofiliyalı Xəstələrin Respublika Assosiasiyası hemofiliya sahəsində beynəlxalq təşkilatların üzvüdür.
Əlil Təşkilatları İttifaqının məqsədləri:
♦ Əlillik problemlərinin həllində üzv təşkilatların fəaliyyətlərinin əlaqələndirilməsi;
♦ İştirakçılığın təmin olunması;
♦ Bacarıqların artırılması;
♦ Komandada işləmək, şəffaflığın və davamlılığın təmin olunması vərdişlərinin gücləndirilməsi.
Əlil Təşkilatları İttifaqı
Ünvan: Az 1138, Bakı ş., Yasamal rayonu, M.C.Məmmədzadə 166D
Tel/fax:(+99412) 434 93 29
Mob. (+99450) 37l 03 02
E-poçtu: [email protected]; [email protected]
Veb: www.udpo.az
Bu nəşr Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin və Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin "COP29-la bağlı Beynəlxalq Təşəbbüslər" müsabiqəsi üzrə maliyyələşdirdiyi Əlil Təşkilatları İttifaqının “Yaşıl Dünya Naminə İnklüzivlik” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.